Podstawą tworzenia stron jest język HTML (ang. Hiper Text Markup Language). Jest absolutnym minimum, które musisz poznać. HTML służy do opisania wyglądu strony - nie zawiera żadnych funkcji.

Tag HTML`a wygląda następująco:

W ten sposób budowany jest wygląd całej strony. Zagłębiać się dalej nie będę, ponieważ to wykraczałoby poza temat tego artykułu...

HTML jest łatwym językiem, dlatego jego poznanie i zrozumienie nie powinno przysporzyć Wam żadnych problemów. Dodam tylko, iż w Internecie można znaleźć bardzo dobre kursy.

Kaskadowe arkusze stylów (CSS czyli Cascading Style Sheets) to język służący do formatowania wyglądu obiektów (tekstów, obrazków, linków, itp.). Polecam jego poznanie i stosowanie przy formatowaniu. Przy zmianie wyglądu (np. czcionki czy jej wielkości). Przy umiejętnym wykorzystaniu CSS`ów trzeba wprowadzić zmiany tylko w miejscu deklaracji konkretnego stylu, a nie w każdym miejscu jego wystąpienia (jak to ma miejsce w HTML`u).

CSS`y bardzo ułatwiają pracę oraz dają lepsze efekty niż formatowanie w czystym HTML`u , a to jest chyba wystarczającym powodem by nauczyć się je wykorzystywać. Po co utrudniać sobie życie?

JavaScript (język skryptowy powstały na bazie Javy) służy do nadania stronie interaktywności. Teksty na pasku statusu, obrazki "ciągnięte" przez kursor myszy itp. efekty uzyskano dzięki temu językowi. Jeżeli chodzi o naukę nie jest on trudny (jest to chyba najłatwiejszy język programowania). Aby wykorzystać jego możliwości nie trzeba wcale być guru JavaScript`u , ale wystarczy poznać jego podstawy - w Internecie jest masa stron z darmowymi skryptami w tym języku, a znajomość podstaw pozwala na ich modyfikowanie i tym samym lepsze dopasowanie do naszych potrzeb...

Istnieje jeszcze język o nazwie Visual Basic Script, który oferuje podobne możliwości do JavaScript`u, ale skrypty VBS zadziałają TYLKO w Internet Explorerze... (VBS pochodzi z Redmond i tylko przeglądarka z Redmond go rozumie).

Powyższe 3 języki to podstawa. Dla ich zaimplementowania potrzebna jest tylko wiedza webmastera. Przy PHP jest inaczej. PHP należy do rodziny języków skryptowych wykonywanych po stronie serwera (podobnie jak ASP i inne) - server side. Jego możliwości są zupełnie inne niż JavaScript`u (który działa w przeglądarce i reaguje np. na poruszenie myszką) ponieważ kod skryptu PHP wykonywany jest na serwerze internetowym udostępniającym stronę, a do użytkownika trafia już gotowy efekt jego działania. Dzięki temu w PHP są pisane liczniki odwiedzin, księgi gości, fora dyskusyjne czy bezpieczne skrypty logowania.

Problem jest taki, że do wykonywania skryptów PHP potrzebna jest specjalna usługa udostępniona przez serwer. Na darmowych serwerach raczej jej nie ma (w Polsce serwerów z PHP jest kilka, lepiej jest za granicą). Sprawa jednak nie jest beznadziejna - bez PHP można się obyć i mieć takie same, a nawet lepsze efekty, czyli ściągnąć darmowe komponenty - więcej o tym w dalszej części artykułu.

PHP wspomagane bazą danych MySQL daje na prawdę duże możliwości. Księga gości, newsy działają wydajniej, jeżeli są umieszczone w bazie danych (która jest do tego odpowiednio zaprojektowana). Księgę gości można zrobić tylko w PHP przy pomocy plików, ale baza danych lepiej się do tego nadaje.

W tej części przedstawiłem najczęściej wykorzystywane języki przy okazji tworzenia stron WWW. Oczywiście istnieją również inne (np. XHTML, ASP, CGI), ale ja ograniczyłem się tylko do tych.

Edytory tekstowe to programy (np. Notatnik), które operują na kodzie źródłowym strony. Oczywiście w Notatniku nikt raczej rozbudowanych stron nie robi, ale jest to bardzo dobry przykład - ponieważ trzeba znać język, którego chcemy używać i po prostu wpisywać jego polecenia. W rozbudowanych edytorach są różne pomocne gadżety takie jak pomoc kontekstowa, czy kreatory. W każdym szanującym się edytorze jest możliwość przeglądania na bieżąco zmian bez ich zapisywania. Polskie programy (np. Pajączek, edHTML, Zajączek, WebSite) są na dobrym poziomie i mają jeszcze to "coś" - interfejs po polsku!

Edytory graficzne pracują w trybie WYSIWYG (ang. What You See Is What You Get - dostajesz to, co widzisz) pozwalają w jednej chwili stworzyć ciekawy interfejs, ale nie są tak bardzo dokładne jak edytory tekstowe. Praca w programach tego typu jest podobna do obsługi edytora tekstu (np. Word`a) w podobny sposób umieszcza się elementy i je formatuje. Ich minusem jest to, że bardzo często generują duże strony (m.in. z powodu wpisywania niepotrzebnych atrybutów, bądź styli XML jak w Wordzie). Najlepiej jest, więc używać edytorów obu typów - w graficznym stworzyć wygląd, a później poddać go obróbce w edytorze tekstowym.

Oprócz edytorów stron istnieje jeszcze wiele innych programów wspomagających pracę nad stroną WWW. Są np. programy do generowania styli CSS, czy wspomagające pisanie skryptów (najczęściej te funkcje posiada edytor stron). Przydatne są również walidatory kodu, które sprawdzają poprawność kodu. Na pewno przyda się dobry program graficzny (nie mam tu na myśli MS Paint`a!). Jeżeli zamierzamy pisać skrypty server-side to będziemy również potrzebowali serwera na naszym komputerze - do testowania tych skryptów.

Stronę można tworzyć w Notatniku, ale wydajniej, lepiej i łatwiej jest używać przeznaczonych to tego programów, których w dodatku nie brakuje.

Aby umieścić stronę w Internecie trzeba posiadać konto na serwerze udostępniającym strony. Z tym raczej nie będzie problemu, ponieważ jest bardzo wiele takich serwerów. Oferty różnią się ilością miejsca na strony, adresem, dodatkami (np. księgami gości, licznikami), kontem e-mail, szybkością serwera i usługami na nim działającymi. Jeżeli używamy PHP bądź innego języka server-side, to ze znalezieniem serwera mogą wystąpić problemy - w Polsce darmowych serwerów z PHP prawie nie ma... Chyba, że ktoś posiada konto na serwerze komercyjnym, ale przy stronie domowej to raczej rzadko się zdarza - ze względu na ceny...

Niektóre serwery umożliwiają wysyłanie plików z formularza na stronie WWW, ale większość oferuje operacje na plikach poprzez klienta FTP. Ze znalezieniem takiego programu nie ma problemu (niektóre edytory stron posiadają wbudowane klienty FTP). Wystarczy tam podać host, login, hasło i już przeglądamy pliki strony jakby były na naszym twardym dysku.

Jedną z zalet naszej strony jest krótki i łatwy do zapamiętania adres. Jeżeli ktoś zobaczy taki adres: http://www.host.pl/strony/twój_login - to raczej nie zostanie zachęcony do odwiedzin. Inaczej wygląda sprawa przy wykorzystaniu aliasów. Nasza strona może być widoczna pod adresem www.twój_login.host.pl, który jest o wiele łatwiejszy do zapamiętania. Taki adres można użytkować za darmo rejestrując się na odpowiedniej stronie.

Na koniec chciałem jeszcze napisać o możliwościach ulepszania stron. W Internecie jest wiele serwisów, które oferują darmowe komponenty typu: księga gości, licznik, bramka itp. Jeżeli nie znalazłeś konta na serwerze z obsługą języków server-side (lub po prostu żadnego nie znasz), to nie oznacza, że musisz z takich rzeczy rezygnować. Wręcz przeciwnie! Darmowe komponenty są na wysokim poziomie i nie trzeba ich pisać samemu, tylko wystarczy skonfigurować za pomocą formularza na WWW. Podobnie sprawa wygląda z JavaScript`em. Również można znaleźć strony ze skryptami do ściągnięcia. Jeżeli nie jesteś grafikiem bądź projektantem, to jak wyżej odsyłam do Internetu, skąd można ściągnąć grafikę czy nawet całe szablony stron internetowych, które już tylko zmieniamy.

Podsumowując

W niniejszym artykule zawarłem kilka podstawowych informacji dotyczących tworzenia stron. Mam nadzieję, że komuś pomogą.